(Όλα μαζί τα άρθρα περί σπαστών ποδηλάτων από το παλιότερο Blog μου σχετικά με αυτά, θα τα βρείτε πατώντας εδώ.)
Στην Αθήνα, έχοντας πια όλα τα στοιχεία μιας δυτικών προτύπων μητρόπολης, ο κόσμος ζητά εναλλακτικές λύσεις για την μετακίνησή του. Είτε αυτή είναι το καθημερινό δρομολόγιο στη δουλειά είτε είναι μια απογευματινή έξοδος για καφέ, είτε είναι μια βόλτα το Σαββατοκύριακο. Η άμεση ανάγκη μείωσης του θορύβου και των καυσαερίων αλλά και η αίσθηση ότι πρέπει πια να δείξουμε έμπρακτα μια πιο φιλική διάθεση για το περιβάλλον κάνουν πολλούς να γυρίσουν σε έναν παλιό γνώριμο: το ποδήλατο.
Σε άλλες πόλεις της Ελλάδας το ποδήλατο είναι τρόπος ζωής, όπως είναι και σε πολλές μεγάλες πρωτεύουσες στον κόσμο. Προσφέρει ευελιξία, ήπια άσκηση, ταχύτητα.
Στο παρελθόν έχουμε δει αρκετά ποδήλατα με σύστημα για να μαζεύουν σε πιο μικρό μέγεθος και τα έχουμε ακούσει με πολλά ονόματα: σπαστά ποδήλατα, αναδιπλούμενα ποδήλατα, πτυσσόμενα ποδήλατα, φορητά ποδήλατα κ.α. Η πιο σωστή, ίσως, περιγραφή τους είναι πρακτικά ποδήλατα.
Ακολουθώντας αυτό το χαρακτηρισμό τα σπαστά ποδήλατα είναι φτιαγμένα για να δίνουν λύσεις.
* Είναι εύκολα μια και οδηγούνται το ίδιο ή καλύτερα από ένα κανονικό ποδήλατο.
* Είναι πρακτικά γιατί μεταφέρονται στα ΜΜΜ (τρένο, μετρό, λεωφορείο) και αποθηκεύονται εύκολα σε ένα διαμέρισμα της πόλης ακόμη και στο πιο μικρό μπαλκόνι και μπαίνουν σε ένα αυτοκίνητο ακόμη και στο πίσω κάθισμα!
* Είναι όμορφα γιατί έχουν σχεδιαστεί με κομψότητα για ανθρώπους που θέλουν το πρακτικό να είναι και αισθητικά ωραίο.
* Είναι ποιοτικά σε κάθε τους λεπτομέρεια με υλικά και φινίρισμα που θα δείχνουν νέα ακόμη και μετά από αρκετά χρόνια χρήσης.
Με τα σπαστά ποδήλατα η μεταφορά του ποδηλάτου σταματά να είναι δύσκολη και να χρειάζεται προγραμματισμό. Το ποδήλατο μπορεί να αποθηκεύεται σε εσωτερικό χώρο και δεν είναι εκτεθιμένο σε κλοπή, καταστροφή, και προστατεύεται από τα καιρικά φαινόμενα. Μεταφέρονται με άνεση στο τρένο, το αυτοκίνητο, το σκάφος και σε χρόνο μηδέν είναι έτοιμα για δράση.
Τι είναι ένα αναδιπλούμενο ποδήλατο;
Α. Ένα αναδιπλούμενο (ή αλλιώς σπαστό, ή πτυσσόμενο) ποδήλατο, διπλώνει για εύκολη αποθήκευση και μεταφορά. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία αναδιπλούμενων ποδηλάτων στην αγορά: κάποια βελτιστοποιούν το βάρος, κάποια την ευκολία αναδίπλωσης και κάποια τις επιδόσεις. Τα αξιόλογα προϊόντα του είδους είναι καλά στα περισσότερα από αυτούς τους τομείς. Τα ευτελή δεν είναι καλά σε κανένα τομέα. Το ιδανικό σπαστό ποδήλατο θα ήταν ένα που να οδηγείται το ίδιο καλά με ένα ποιοτικό παραδοσιακό ποδήλατο, θα δίπλωνε σε δευτερόλεπτα, θα ζύγιζε κάτω από 10 κιλά και θα ήταν αρκετά μικρό για να χωρά κάτω από το κάθισμα του λεωφορείου.
Γιατί χρειάζομαι ένα σπαστό ποδήλατο;
Α. Το ποδήλατο είναι μια από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις, όμως τα παραδοσιακά ποδήλατα έχουν μερικά σημαντικά μειονεκτήματα. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι ότι τα παραδοσιακά ποδήλατα δεν συνδυάζονται εύκολα με άλλα μέσα μετακίνησης όπως τα τρένα, το μετρό, τα λεωφορεία, τα αυτοκίνητα κλπ. Αυτό σημαίνει ότι οι καθημερινές μετακινήσεις με ποδήλατο περιορίζονται σε μικρές αποστάσεις, και έτσι στις μεγαλουπόλεις του σήμερα μόνο ένα μικρό μέρος των μετακινήσεων μπορεί να γίνει με ποδήλατο. Τα παραδοσιακά ποδήλατα επίσης δεν αποθηκεύονται εύκολα και καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο στο σπίτι. Η άλλη λύση είναι να αφήσουμε το ποδήλατο έξω, αλλά ένα ωραίο ποδήλατο δεμένο στην κολώνα, στο μετρό κλπ δυστυχώς μπορεί να κλαπεί εύκολα, κάτι πουσυμβαίνει πολύ συχνά. Με τα πτυσσόμενα ποδήλατά μας δίνουμε λύση σε αυτά τα προβλήματα της πρακτικότητας των ποδηλάτων. Διπλώνει και το παίρνουμε μαζί στο τρένο για να κάνουμε πιο εύκολα μεγάλες αποστάσεις, το αποθηκεύουμε εύκολα οπουδήποτε στο σπίτι και βρίσκουμε πολλούς καινούριους τρόπους για να χρησιμοποιήσουμε το ποδήλατο. Διαβάστε μερικά παραδείγματα πως ένα αναδιπλούμενο μπορεί να γίνει μέρος και να διευκολύνει τη ζωή μας:
- Μπορείς να πάρεις το αναδιπλούμενό σου, να μπεις στο τραμ και να πας για μια ωραία βόλτα με το ποδήλατο στην παραλία και μετά για ένα καφέ! Έχεις περάσει ένα ωραίο απόγευμα και έχεις κάνει λίγη άσκηση χωρίς να χρειαστεί να είσαι με τη φόρμα και να ψάχνεις να παρκάρεις στο γυμναστήριο και μετά στο καφέ.
- Μια προφανής χρήση είναι η πρόσβαση στην δουλειά. Λίγο ποδήλατο, τρένο και πάλι λίγο ποδήλατο. Το διπλώνεις και το παίρνεις μαζί στο γραφείο! Καθημερινή ήπια άσκηση και πολύ λιγότερος πονοκέφαλος από την κίνηση και το παρκάρισμα. Και εαν βγεις μετά τη δουλειά και το βράδυ στο γυρισμό δεν έχεις όρεξη για πεταλιές το διπλώνεις στο πορτ παγκάζ ενός συναδέλφου και γυρνάς σπίτι ή παίρνεις ένα ταξί, το τρένο ή όποιο άλλο μέσο εξυπηρετεί!
- Μπορεί το αναδιπλούμενο να μπει στο πορτ μπαγκάζ και να μας ακολουθήσει στις διακοπές χωρίς την χρήση ειδικής σχάρας, θορύβων κατά το ταξίδι κλπ. Έτσι έχουμε το ποδήλατό μας μαζί για να πάμε στην παραλία, να γυμναστούμε ή να κάνουμε μια βόλτα στο βουνό, να βγούμε το απόγευμα για καφέ στην πόλη.
- Είναι ιδανικά και για φοιτητές. Η πρόσβαση στη σχολή είναι εύκολη και ωραία με ποδήλατο-τρένο-μετρό κλπ ενώ οι αποστάσεις στα κτίρια της σχολής εκμηδενίζονται. Η ευελιξία σε ένα χώρο όπως το πανεπιστήμιο είναι ιδανική. Όταν διπλώνουν τα πέρνουμε μαζί μας μακριά από τους επίδοξους κλέφτες και χωράνε εύκολα και στο φοιτητικό διαμέρισμα!
- Βάλτε ένα-δύο σπαστά στο πορτ μπαγκάζ. Τα παρκάρισμα μπορεί να είναι αδύνατο δε κάποιες περιοχές. Παρκάροντας λίγο πιο μακριά και κάνοντας το τελευταίο κομμάτι της απόστασης με ένα σπαστό κάνει τα πάντα πιο εύκολα και δίνει μεγαλύτερη ελευθερία επιλογών.
- Έχοντας μερικά σπαστά στο τροχόσπιτο όλη η οικογένεια και οι φίλοι μπορούν να τα χρησιμοποιούν στο camping. Είναι σίγουρα ο πιο ευχάριστος τρόπος για τις βόλτες σας. Μια και διπλώνουν δεν χρειάζονται ακριβές σχάρες για ποδήλατα, προστατεύονται από τον ήλιο, βροχή κλπ ενώ δεν παθαίνουν ζημιές και δεν κλέβονται.
- Έχοντας σπαστά ποδήλατα στο σκάφος (ιστιοπλοϊκό, φουσκωτό, cruiser) κάνετε ωραίες εξορμήσεις στην πόλη από τη μαρίνα, πηγαίνετε για ψώνια με στυλ και άνεση ενώ δεν έχετε το άγχος για το πόσο μακριά θα είναι η θέση στη μαρίνα.Τα σπαστά ποδήλατα είναι το ίδιο καλά στο δρόμο με ένα παραδοσιακό ποδήλατο που δεν διπλώνει;
Α. Ναι. Τα πάντα ξεκινούν από τον σκελετό και χρησιμοποιούμε μηχανισμούς υψηλής τεχνολογίας και εξειδικευμένα υλικά για να εγγυηθούμε έναν δυνατό και άκαμπτο σκελετό. Οι σκελετοί μας είναι από τους πιο άκαμπτους. Η γεωμετρία του σκελετού-ποδηλάτου παίζει επίσης μεγάλο ρόλο στην σταθερότητα, την ποιότητα οδήγησης και την αποδοτικότητα της κίνησης από τα πετάλια. Τα κανονικού μεγέθους ποδήλατά μας έχουν κανονική γεωμετρία ώστε δεν είναι δυνατόν να καταλάβει κάποιος ότι οδηγεί πτυσσόμενο ποδήλατο. Τα ποδήλατα με τροχούς 16” και 20” (ιντσών) είναι σχεδιασμένα με ειδική γεωμετρία ώστε να προσφέρουν άψογη οδήγηση και άνεση. Πολλά από τα πτυσσόμενα/σπαστά ποδήλατά μας χρησιμοποιούν τηλεσκοπικούς λαιμούς και ρυθμιζόμενες σέλλες, τιμόνια κλπ ώστε να βρει ο αναβάτης την καλύτερη θέση οδήγησης. Με αυτό τον τρόπο τα ποδήλατά μας κάνουν για αναβάτες όλων των διαστάσεων. Τέλος, η επιλογή εξαρτημάτων είναι κρίσιμη. Π.χ. για να αντισταθμιστεί ο μικρότερος τροχός, τα γρανάζια έχουν επιλεγεί έτσι ώστε να μην διαφέρει σε ταχύτητα ή δύναμη και να μην χρειάζεται να κάνουμε πετάλι πιο γρήγορα ή πιο δυνατά για να κινηθούμε σε σχέση με ένα παραδοσιακό ποδήλατο. Αυτή την προσοχή στη λεπτομέρεια την αφιερώνουμε για όλα τα εξαρτήματα. Τα πρώτα αναδιπλούμενα ποδήλατα δεν είχαν την ίδια οδική συμπεριφορά με ένα παραδοσιακό ποδήλατο. Η έρευνα και η εξέλιξη των σπαστών ποδηλάτων σε σχεδίαση, κατασκευή και υλικά, τα έχει φέρει σε τέτοιο σημείο ώστε να είναι καλύτερα ή το ίδιο καλά με ένα παραδοσιακό ποδήλατο στην οδήγηση. Αλλά η απόλυτη απόδειξη είναι να τα οδηγήσετε. Γι’ αυτό κάντε πρώτα ένα test ride!
Μερικά από τα σπαστά ποδήλατα έχουν μικρούς τροχούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνω πετάλι πολύ γρήγορα για να προχωρήσω;
Α. Όχι. Οι σχέσεις (γρανάζια) των ποδηλάτων μας τα κάνουν να κινούνται σαν ένα παραδοσιακό ποδήλατο κανονικού μεγέθους και δεν χρειάζεται να κάνετε πετάλι ούτε γρηγορότερα ούτε με περισσότερη δύναμη. Τα σπαστά κινούνται με την ίδια ταχύτητα ενώς παραδοσιακού ποδηλάτου ενώ είναι πιο ευέλικτα.
Ε. Οι μικροί τροχοί είναι πιο αργοί και πιο ευπαθείς από τους μεγάλους τροχούς;
Α. Ναι και όχι. Με ίδιες συνθήκες δοκιμής ένας μικρός τροχός έχει ελαφρώς μεγαλύτερη αντίσταση κύλισης από ένα μεγάλο τροχό. Η αντίσταση κύλισης είναι όμως μόνο ένας παράγοντας που επηρεάζει την ταχύτητα. Οι μικροί τροχοί έχουν μερικά σημαντικά πλεονεκτήματα. Πρώτον, οι μικροί τροχοί επιταχύνουν γρηγορότερα μια και έχουν μικρότερη ροπή αδράνειας. Δεύτερον, οι μικροί τροχοί είναι πιο αεροδυναμικοί από μεγαλύτερους τροχούς. Τρίτον, οι μικροί τροχοί έχουν μικρότερο βάρος από τους μεγάλους τροχούς. Γι’ αυτό και το παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας με ποδήλατο (με κανονική θέση αναβάτη) έγινε πριν είκοσι χρόνια με ποδήλατο με 18” (ιντσών) τροχούς. Επίσης τα περισσότερα ρεκόρ ταχύτητας με ποδήλατα έχουν γίνει με ποδήλατα πλαγιαστής θέσης με μικρούς τροχούς. Επίσης οι μικροί τροχοί είναι πιο ανθεκτικοί από αντίστοιχους τροχούς κανονικού μεγέθους.
Ε. Μου αρέσει η ιδέα ενός αναδιπλούμενου ποδήλατου αλλά φοβάμαι μήπως διπλώσει την ώρα που οδηγώ. Πόσο ασφαλή, γερά και στέρεα είναι τα ποδήλατά σας;
Α. Τα σπαστά ποδήλατα είναι ασφαλέστατα και πολύ γερά. Έχουμε άριστο ιστορικό ασφαλών ποδηλάτων και όλοι οι σκελετοί και τα συστήματα αναδίπλωσης κατασκευάζονται στην δική μας βιομηχανία που λειτουργεί με ISO9001 για την διασφάλιση ποιότητας. Όλα τα ποδήλατά μας έχουν περάσει τους αυστηρούς ελέγχους αντοχής και ασφάλειας των ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Γερμανίας, Αγγλίας, Γαλλίας. Γι’αυτό και δίνουμε εγγύηση που φτάνει μέχρι εφ όρου ζωής! Αντίθετα υπάρχουν αρκετές εταιρείες στην Κίνα που τα τελευταία χρόνια κατασκευάζουν απομιμήσεις από Tern ή Dahon. (Οι πιο γνωστές ποιοτικές μάρκες σε σπαστά) Θα πρέπει να ελέγξετε προσεκτικά ένα αναδιπλούμενο ποδήλατο από άγνωστο κατασκευαστή. Κάντε μερικές ερωτήσεις:
- Ποιός είναι ο κατασκευαστής; Έχει εμπειρία στο χώρο και ποιότητα κατασκευής; Πόσο καιρό κατασκευάζει αναδιπλούμενα ποδήλατα;
- Τι εγγύηση προσφέρει για τα ποδήλατά του; Όσο μεγαλύτερη είναι η εγγύηση τόσο περισσότερο εμπιστεύεται ο κατασκευαστής τα προϊόντα του.
- Πόσο άκαμπτος είναι ο σκελετός; Ένας γρήγορος έλεγχος είναι να καθήσετε στη σέλα και να πιέσετε το τιμόνι μπροστά και τη σέλα πίσω,ενώ πατάτε το φρένο. Ένα κακό ποδήλατο θα έχει ανησυχητική ελαστικότητα.
- Υπάρχει ελαστικότητα (τζόγος) στους μηχανισμούς αναδίπλωσης; Ένα κακό ποδήλατο θα έχει αρκετή ελαστικότητα ακόμη και στους συνδέσμους.
- Υπάρχουν διπλοί σύνδεσμοι στα σημεία αναδίπλωσης; Εαν όχι υπάρχει κίνδυνος να ανοίξουν οι σύνδεσμοι την ώρα που οδηγείται;
- Το ποδήλατα ρυθμίζεται για να βρείτε μια καλή θέση οδήγησης; Πολλά φθηνά αναδιπλούμενα έχουν κακή θέση οδήγησης.
- Πόσο καλό είναι στην οδήγηση (σταθερό και ευέλικτο); Πολλά φθηνά αναδιπλούμενα σχεδιάζονται από ανθρώπους που δεν κάνουν καν ποδήλατο. Συχνά τα ποδήλατά τους δεν δοκιμάζονται. Τα ανδιπλούμενα ποδήλατα θέλουν σωστή και προσεκτική σχεδίαση.Ε. Είμαι μεγαλόσωμος και αναρωτιέμαι αν τα ποδήλατά σας υποστηρίζουν το βάρος μου και αν θα έχω σωστή θέση οδήγησης.Α. Τα σπαστά ποδήλατα με τροχούς 16” και 20” (ιντσών) είναι σχεδιασμένα για αναβάτες μέχρι 105 κιλά. Τα ποδήλατά με τροχούς 26” είναι για αναβάτες μέχρι 110 κιλά. Σε σχέση με την θέση οδήγησης τα ποδήλατα 16” και 20” είναι κατάλληλα για αναβάτες με ύψος 142-193εκ. Επίσης διάφορα εξαρτήματα και αξεσουάρ (π.χ. ρυθμιζόμενοι λαιμοί, τιμόνια κ.α.) δίνουν μεγάλη δυνατότητα ρυθμίσεων ώστε όλοι οι αναβάτες να βρουν τη σωστή θέση οδήγησης. Τα ποδήλατα 26” είναι κατάλληλα για αναβάτες με ύψος 157-193εκ και δέχονται τις ρυθμίσεις που δέχεται ένα παραδοσιακό ποδήλατο για την θέση αναβάτη. Τα αναφερόμενα ύψη είναι γενικά και μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις προτιμήσεις και τον σωματότυπο του κάθε αναβάτη.Ε. Πόσο μικρό γίνεται ένα σπαστό ποδήλατο όταν το διπλώσω;Α. Αρκετά μικρό. Προσέξτε να διπλώνουν σε κανονικό σχήμα χωρίς να εξέχουν εξαρτήματα και έτσι είναι εύκολο να μεταφερθούν και να αποθηκευτούν. Μπορείς άνετα να βάλεις δύο σπαστά 20″ στον χώρο αποσκευών ακόμη και αυτοκινήτου μικρής κατηγορίας! Χωρούν άνετα σε οποιοδήποτε αυτοκίνητο.
Ε. Πως συγκρίνεται το βάρος των σπαστών με παραδοσιακά ποδήλατα ή με άλλα αναδιπλούμενα;
Α. Προσέξτε! Τα φτηνά σπαστά είναι δύσχρηστα. Και σε τι θα χρησίμευε ένα ποδήλατο που διπλώνει αλλά είναι πολύ βαρύ για μεταφορά; Το πιο ελαφρύ μας μοντέλο ζυγίζει 7,9 κιλά και τα πιο δημοφιλή ποδήλατά μας ζυγίζουν 11-12 κιλά. Για να μειώσουμε το βάρος των ποδηλάτων μας χρησιμοποιούμε ειδικές τεχνικές για την μορφοποίηση των υλικών και την κατασκευή των σκελετών. Έχουμε επίσης μελετήσει με λεπτομέρεια κάθε εξάρτημα των ποδηλάτων μας για να δούμε που μπορούμε να μειώσουμε βάρος χωρίς επιπτώσεις στην ασφάλεια και τις επιδόσεις. Για παράδειγμα το στήριγμα σέλας στα ποδήλατά μας είναι 34 χιλιοστά μια και οι σωλήνες μεγαλύτερης διαμέτρου προσφέρουν καλύτερη σχέση αντοχής βάρους. Στα κορυφαία μας μοντέλα χρησιμοποιούμαι ανθρακονήματα, τιτάνιο, μαγνήσιο, εξωτικά κράματα αλουμινίου και υψηλής τεχνολογίας μεθόδους κατασκευής για να πετύχουμε μείωση του βάρους. Παθιασμένοι με το βάρος; Ναι. Μετράει πολύ στην καθημερινότητα.
Ε. Τι θα γίνει αν χρειαστώ συντήρηση; Είναι δύσκολο να βρω ανταλλακτικά;
Α. Τα σπαστά ποδήλατα είναι γενικά εύκολα στην συντήρηση. Εκτός από τον σκελετό, το πιρούνι και τον λαιμό, τα περισσότερα εξαρτήματα είναι κανονικά και μπορούν να αντικατασταθούν από άλλα ποιοτικά εξαρτήματα.
Ε. Μου αρέσουν τα σπαστά ποδήλατα αλλά δείχνουν ακριβά. Πόσο κοστίζουν;
Α.Τα περισσότερα ποδήλατα είναι σε λογικές τιμές για τον μέσο καταναλωτή. Υπάρχουν όμως και μερικά μοντέλα από εξωτικά υλικά και πολυτελή εξαρτήματα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας για τους φανατικούς πάντα.
(Το κείμενο είναι από τον φίλο μου τον Τόλη που είχε το πρώτο site για αυτά τα ποδήλατα αλλά μετά το παράτησε οπότε είπα να διασώσω το περιεχόμενο γιατί αξίζει και στέκει μια χαρά ακόμα)