“Στις 20 Αυγούστου , ακολουθώντας τον δρόμο προς την Άρτα, έφτασα στο μοναστήρι της Κιεπίνας που μου θύμιζε το Μέγα Σπήλαιο του Μωριά.” William Martin Leake – 1809
Αν δεν προσέχεις, πηγαίνοντας προς Καλαρύτες μπορεί να περάσεις την ιστορική αυτή μονή που χτίστηκε το 1212. Μάλλον επειδή ένας από τους υποψήφιους για ηγούμενος στην Μονή Βύλιζας έφυγε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το εκλογικό αποτέλεσμα μαζί με μερικούς καλόγερους. Είναι τόσο καλά προσαρμοσμένη στα βράχια και αρκετά διακριτική, μάλλον λόγω της ιδιαίτερα δύσκολης πρόσβασης. Μάλιστα μια προσπάθεια υπό του ηγούμενου Δανιήλ να γίνει επέκταση στα βορειοδυτικά και ψηλότερα διαζώματα κατέληξε τραγικά με θάνατο μοναχού κατά την μεταφορά υλικών. Καθότι υπάρχει άλλος μύθος σχετικά με έναν μάστορα που έπεσε από μεγάλο ύψος χωρίς να πάθει τίποτα στο πρώτο χτίσιμο της μονής, μάλλον δεν ήταν θέλημα θεού η επέκταση.
Δυστυχώς οι αρχαιοκάπηλοι που αφαίρεσαν το ξυλόγλυπτο τέμπλο το 1997 δεν δυσκολεύτηκαν τόσο πολύ και ακόμα δεν έχουν βρεθεί πουθενά. Ούτε και τα βιβλία και χειρόγραφα που αναφέρονται σε παλιότερες καταγραφές της περιουσίας της Μονής. Ίσως έπρεπε να είχαν σηκώσει την ξύλινη γέφυρα που είχε σώσει αναρίθμητες φορές την Μονή στο παρελθόν από ληστές. Πιο γνωστό επεισόδιο αυτό της όμορφης Συρρακιώτισας που το βράδυ πριν τον γάμο αρπάχτηκε από ανθρώπους του Αλή Πασά. (Άκουσαν για την ομορφιά της μέχρι τα Γιάννενα!) Ξεσηκώθηκε όλο το Συρράκο με τα άρματά τους και απέκλεισαν τον δρόμο της επιστροφής για τα Γιάννενα. Οι απαγωγείς κλείστηκαν στο μοναστήρι της Κηπίνας και οι Συρρακιώτες τους πολιόρκησαν. Ο Αλή Πασάς είδε ότι είχε χοντρύνει το παιχνίδι και δεν άξιζε να ανοίξει πόλεμο για μια κοπέλα, οπότε διέταξε να την επιστρέψουν.
Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία είναι τα αρχονταρίκια όπως και τα κελιά που πλέον θυμίζουν περισσότερο δωμάτια ξενοδοχείου με την άνεση, το τζάκι και την θέα τους. Και βέβαια το σπήλαιο, μια εκπληκτική διαδρομή σχεδόν 300 μέτρων που μπορείτε άνετα να ακολουθήσετε ζώντας την φαντασίωση ενός “κλασσικού” σπηλαίου όπως το φανταζόμαστε οι περισσότεροι. Θα έχετε και την ικανοποίηση να ξέρετε ότι προχωρήσατε περισσότερο από τον απεσταλμένο του Ναπολέοντα Pouqueville ο οποίος επισκέφτηκε το σπήλαιο το 1815 “μη δυνηθείς να εισέλθει σε μεγάλο μήκος σ’αυτό.” (Ακόμα και με παιδιά είναι ωραία διαδρομή και εύκολη.)
Βοηθάει βέβαια ότι τώρα έχει φωτισμό. Το κλειδί της μονής το παίρνετε από το καφενείο του συνοικισμού (στα δεξιά σας λίγο πριν φτάσετε) – καλέστε πρώτα στο 26590 61186.