Το ελαιόλαδο είναι σπάνιο σαν φυτικό λάδι αφού από τον καρπό του δέντρου μπορεί να εξαχθεί σε σημαντικές ποσότητες χωρίς χημική επεξεργασίας. Ουσιαστικά είναι φρουτοχυμός! Όπως δεν θα πίνατε χυμό από πορτοκάλια που έχουν πέσει στο έδαφος, χτυπήθηκαν στο μάζεμα ή που έχουν παλιώσει, έτσι και το παρθένο ελαιόλαδο είναι χυμός από καλοδιαλεγμένες με το χέρι φρέσκες ελιές. Και το ξέρουμε αυτό επειδή….
…το ελαιόλαδό μας είναι από το μπατζανάκι στο χωριό. Ή τον θείο που έρχεται μια φορά τον χρόνο και αφήνει διάφορα καλούδια στον ξάδελφο στην άλλη άκρη της Αθήνας που μας τα φέρνει μετά από δυο εβδομάδες που βρισκόμαστε μια Κυριακή. Όπως και να έχει, η γεύση είναι η καλύτερη στον κόσμο και η ποιότητα ακόμα καλύτερη. Καλύτερη από το καλύτερο. Καλυτεροτερότερη.
Η ιστορία είναι ειδυλλιακή. Αλλά όπως όλα τα παραμύθια έχει και κακούς. Πρώτα από όλα είναι οι Ιταλοί. Αυτά τα ύπουλα σκουλήκια δεν κατάλαβαν το “όχι” του ’40 και έρχονται να μας πάρουν το καλύτερο λάδι μας. Πάμφθηνα. Μετά το συσκευάζουν και το πουλάνε παγκοσμίως με το όνομά τους. Αυτοί γίνονται διάσημοι και πλούσιοι. Στην Καλαμάτα απλά περιμένουν τον επόμενο σεισμό και τον πρίγκηπα του παραμυθιού να τους σώσει. (Περισσότερα για αυτόν πιο κάτω.)
Ο δεύτερος κακός της υπόθεσης είναι η ΕΟΚ. Ναι, το ξέρω ότι δεν υπάρχει πια ΕΟΚ αλλά ο όρος μου έχει μείνει στο μυαλό από τα συνθήματα της δεκαετίας του ’80. Και είναι εξίσου εκτός σύγχρονης πραγματικότητας. Οι κακοί στις Βρυξέλλες μας μισούν βέβαια. Θέλουν να μας κόψουν το κοκορέτσι και όλοι να τρώμε McDonalds. Με πατάτες τηγανισμένες σε γενετικά μεταλαγμένο λάδι προφανώς.
To ελαιόλαδο νοθεύεται από πολύ πολύ παλιά. Έχω δει στην Συρία ρωμαϊκά αγγεία με λεπτομέρειες παραγωγής και εμφιάλωσης γιατί προφανώς από τότε γινόταν. Ο ίδιος ο Ναπολέων, για να βολέψει τον στρατό του, συνέβαλλε στην εφεύρεση της μαργαρίνης σαν φτηνό υποκατάστατο του βούτυρου. Μετά ήρθαν οι βιομηχανικές εξελίξεις και η κατάσταση ξέφυγε. Και έτσι οι δυο κακοί του παραμυθιού συνδυάζονται. Η ιταλική μαφία ξεπλένει χρήμα με το νοθευμένο ελαιόλαδο και μάλιστα με ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις. Και, όπως κάθε καλό παραμύθι, έχει μια βάση στην αλήθεια. Αλλά κάπου εκεί τελειώνει η αφήγηση και αρχίζει ο προβληματισμός: γιατί στην τεράστια Αμερικανική αγορά δεν φτάνει σταθερά και αξιόπιστα ελληνικό ελαιόλαδο; Μήπως οι μαφιόζοι σαμποτάρουν τους Ελληνικούς συνεταιρισμούς τόσα χρόνια;
Κουβεντιάζοντας και ψαχουλεύοντας το θέμα καταλήγω ότι λείπει προφανώς οποιοσδήποτε κεντρικός σχεδιασμός. Αυτό δεν είναι εύκολο. Ακόμα και η Ισπανία, πολύ μεγαλύτερη χώρα με εξαιρετικές εμπορικές διασυνδέσεις δυσκολεύεται να επιβάλλει το “made in spain” σε πολλά προϊόντα. Αλλά λείπουν και αξιόλογοι επιχειρηματίες σαν αυτούς που άλλαξαν το κλίμα διεθνώς σε σχέση με το ελληνικό κρασί. Το λάδι και το κρασί διαφέρουν σαν το μπάσκετ με το ποδόσφαιρο. Το ένα γεμάτο ανθρώπους υψηλού επιπέδου, γνώσης και δουλειάς, στο άλλο αερητζήδες που κάνουν κάτω από το τραπέζι στημένα παιχνίδια και έχουν κακομάθει στις αρπαχτές.
Τώρα, λόγω κρίσης, όλοι ξαφνικά θέλουν να γίνουν καλλιεργητές, εναλλακτικοί, βιολογικοί και εξαγωγικοί. Σημάδια βελτίωσης παντού. Αλλά μην βιάζεστε να ακυρώσετε την νταμιτζάνα ελαιόλαδο από τον ξάδελφο στο χωριό. Θα κάνουμε πολλά χρόνια να δούμε την διαφορά.