Έχετε συναντήσει στη ζωή σας ανθρώπους γεμάτους γκρίνια, αρνητική ενέργεια, που μονίμως για όλα όσα τους συμβαίνουν φταίνε οι άλλοι; Ο κακός σύζυγος, η άτιμη κοινωνία, το κακό timing, το μακρύ τους και το κοντό τους; Ο κατάλογος με αυτά που φταίνε ατελείωτος και συμπεριλαμβάνει τα πάντα εκτός από τον εαυτό τους;
Οι άνθρωποι αυτοί είναι συνήθως ανίκανοι να διαχειριστούν τις παρορμήσεις και τα συναισθήματά τους και οι αντιδράσεις τους στις περιστάσεις της ζωής καθορίζονται από τις στιγμιαίες διαθέσεις τους. Από τη μία κλαίγονται για να τους λυπηθείς, αν κρίνουν ότι αυτό χρειάζεται για να κερδίσουν τη συμπάθειά σου και να λύσεις τα προβλήματά τους, από την άλλη θα σου καθίσουν στο σβέρκο και θα σου υποδεικνύουν τι και πώς να το κάνεις χρεώνοντας σε για ανικανότητα κάθε φορά που δεν κάνεις ότι θέλουν. Αν από το πρήξιμο που σου έχουν προκαλέσει, τολμήσεις να τους αφήσεις στην ευχή του Θεού και να πας παρακάτω, ουαί κι αλίμονο τι σε περιμένει. Διασυρμός, συκοφαντίες, κακοήθειες, και όλα αυτά γιατί; Γιατί πολύ απλά αυτοί αποφασίζουν πότε θα σε εκδιώξουν από τη ζωή τους, όταν είναι σίγουροι δηλαδή ότι δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από σένα.
Σε ένα σεμινάριο συναισθηματικής νοημοσύνης που παρακολούθησα πρόσφατα, είδα ότι αυτά είναι συμπτώματα που έχουν οι αντιδραστικοί άνθρωποι. Άνθρωποι με χαμηλή αυτεπίγνωση, οι οποίοι δεν έχουν ασχοληθεί να εξετάσουν το «αυτό-παράδειγμά» τους για να καταλάβουν που στηρίζεται αυτό καθώς και τον τρόπο που βλέπουν οι ίδιοι τον εαυτό τους.
Όπως είχε πει και ο Αριστοτέλης «είμαστε αυτό που κάνουμε κατ’ επανάληψη». Η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά διαρκεί επειδή δεν χρειάζεται πια να σκεφτόμαστε, έχει γίνει μέρος της προσωπικότητάς μας. Όλα τα επαναλαμβανόμενα πρότυπα δημιουργούν το χάρτη μας μέσω του οποίου επεξηγούμε την πραγματικότητά μας. Με έναν λάθος χάρτη χαραγμένο στο μυαλό μας όσο και να προσπαθούμε, όσο και θετικά να θέλουμε να βλέπουμε τα πράγματα, συνεχώς θα καταλήγουμε σε απογοήτευση κι εκνευρισμό καθώς ποτέ δε θα καταφέρουμε να φτάσουμε στον προορισμό μας. Χάνουμε το παιχνίδι γιατί απλά χανόμαστε στη διαδρομή. Βγαίνουμε έτσι δυο φορές χαμένοι.
Μπορεί να αλλάξει ο χάρτης αυτός; Μπορούμε να έχουμε πραγματική ελευθερία να επιλέγουμε τη ζωή που θέλουμε να ζήσουμε και να φτάσουμε εκεί που θέλουμε;.
Ναι, μπορούμε. Χρειάζεται όμως απόφαση και δέσμευση ως προς αυτό το στόχο. Η πραγματική μας ελευθερία βρίσκεται ανάμεσα στις περιστάσεις και στην αντίδρασή μας σε αυτές. Το κενό αυτό που μεσολαβεί κρύβει τα χαρακτηριστικά της αυτεπίγνωσης, της φαντασίας, της συνείδησης και της ανεξάρτητης βούλησης [1]. Για να το πω απλά, από αυτό που συμβαίνει μέχρι την απόκρισή μας σε αυτό το γεγονός μεσολαβεί η ελευθερία επιλογής. Εμείς διαλέγουμε πως θα πράξουμε και είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι γι’ αυτό. Συνήθως δε, αυτό που μας ενοχλεί περισσότερο, αυτό που πληγώνει την προσωπική μας ταυτότητα δεν είναι το ίδιο το γεγονός, όσο οδυνηρό κι αν είναι. Είναι οι πράξεις μας και η ανταπόκρισή μας σε αυτό.
Αν συνειδητοποιήσουμε ότι η γνώμη μας για τον κόσμο είναι στην ουσία και μια εξομολόγηση για το χαρακτήρα μας έχουμε κάνει την αφετηρία σε αυτή την προσπάθεια. Αν επιμένουμε να βλέπουμε σκατά και είμαστε σίγουροι ότι αυτά τα σκατά είναι αποκλειστικά και μόνο οι άλλοι, τότε όσο και να προσπαθούμε να τα αποφύγουμε ή να τα πολεμήσουμε το σίγουρο είναι ότι θα βουλιάζουμε όλο και πιο βαθιά στο βόθρο τους.
[1] Πηγή: Οι 7 συνήθειες των πιο αποτελεσματικών ανθρώπων, του Stephen Covey
