Ανάμεσα στα άλλα που μας λένε όταν προτείνουν κάποια διαγνωστική μέθοδο, ειδικά στον καρκίνο είναι ότι το Χ% όσων διέγνωσαν έγκαιρα τον καρκίνο αύξησαν κατά Ψ% τις πιθανότητες επιβίωσής τους. Καταλαβαίνω, είναι ανθρώπινο, εκείνη την απαίσια στιγμή που σου ανακοινώνουν ότι έχεις κάποια μορφή καρκίνου θέλεις “ξεκάθαρες απαντήσεις”. Σε στυλ “πόσο θα ζήσω γιατρέ μου;” Θα σε πρήξουν γνωστοί, συγγενείς και φίλοι μετά, να έχεις κάτι να τους πεις. “Είναι ρουτίνας, μόνο Χ% αποτυχία” ή κάτι τέτοιο πριν πλακωθείτε στις μπύρες για να το ξεχάσεις. Αλλά δεν είναι τόσο απλό και το χρωστάς στον εαυτό σου και τους γύρω σου να δώσεις μια πιο σωστή απάντηση. Έχει διάβασμα αλλά θα το ρίξω πάλι στα γραφήματα, αυτή την φορά σε καρτούν, μπας και γίνει πιο εύκολα αντιληπτό πως επικοινωνούν οι γιατροί και γιατί.
Η αναλογία δεν είναι δικιά μου αλλά του Barnette Kramer. (Director of the National Cancer Institutes’ Division of Cancer Prevention) Είσαι δεμένος στις γραμμές ενός τραίνου (καρκίνου) το οποίο θα σε χτυπήσει ακριβώς το μεσημέρι. Έτσι γίνεται στα καρτούν. Ο διαγνωστικός έλεγχος απλά σου επιτρέπει να δεις από πιο μακριά το τραίνο, δεν αλλάζει την ώρα άφιξης!
Καθότι στον καρκίνο (πχ του μαστού) δίνουμε και νούμερα στα στάδια, γίνεται αρκετή παραπλάνηση με στατιστικά σχετικά με αυτά. Δηλαδή ότι “με ετήσιο έλεγχο, έχουμε 98% πιθανότητα να προλάβουμε πριν το στάδιο 4” και κάτι τέτοια νούμερα. Τα οποία είναι μεν σωστά αλλά αναφέρονται απλά στο γεγονός ότι επιβεβαιώνουμε την ώρα άφιξης. Είναι σαν να έρθει κάποιος εκεί που είσαι δεμένος και να σου πει:
Πολλές φορές, διάφοροι φορείς υγείας βγάζουν στατιστικά ότι “βελτιώθηκε το ποσοστό επιβίωσης για 5 χρόνια μετά την διάγνωση με καρκίνο”. Είναι ιδιαίτερα παραπλανητικό αυτό. Γιατί εξαρτάται πότε έμαθες ότι έρχεται το τραίνο! Τα ποσοστά θνησιμότητας δίνουν καλύτερη εικόνα αλλά και πάλι εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες.
Το πρόβλημα επιτείνεται από το γεγονός ότι οι περισσότεροι γιατροί δεν είναι οι ίδιοι ικανοί να καταλάβουν στατιστικά. Πρόσφατη έρευνα (http://annals.org/article.aspx?articleid=1090696 ) απέδειξε ότι οι γιατροί εντυπωσιάζονται περισσότερο από τέτοια νούμερα (πχ επιβίωση στα πέντε χρόνια) παρά τα ποσοστά θνησιμότητας. Είναι σαν να λένε “α, κοίτα πόσο πιο αργά πηγαίνει το τραίνο εκεί!” αντί να βλέπουν ότι πάλι το μεσημέρι, σαν να βλέπουμε τον Κογιότ να την πατάει από το Μπιπ Μπιπ, το ουσιώδες νούμερο της θνησιμότητας μένει αμετακίνητο…
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το γεγονός ότι γίνεται πιο έγκαιρα διάγνωση μιας νόσου δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι θα έχουμε μεγαλύτερη επιτυχία στην αντιμετώπισή του. Στις περισσότερες περιπτώσεις βοηθάει πολύ η έγκαιρη διάγνωση αλλά μόνο εφόσον λάβουμε και τα αντίστοιχα ιατρικά μέτρα ή θεραπείες.
@LeopoldosStotch – ευχαριστώ για την παρακίνηση να βάλω στο τέλος τέτοιο πρακτικό συμπέρασμα. Πράγματι είναι επικίνδυνα προς παρανόηση αυτά τα θέματα, ειδικά με παρομοιώσεις και cartoon.