“Στον δεύτερο γύρο, τα ΜΜΕ για μια ακόμα φορά απέτυχαν να παρέχουν σωστές συνθήκες για τους υποψήφιους να προβάλουν τις απόψεις τους. (…) Η τηλεοπτική κάλυψη δημιούργησε αρνητική εντύπωση (…) Τα ΜΜΕ ήταν ανήθικα στην κάλυψη της εκστρατείας…”
Ευτυχώς τα παραπάνω δεν γράφτηκαν για την Ελλάδα αλλά για τις εκλογές στην Αρμενία το 2003 . Η ελληνική πολιτική σκηνή έχει αλλάξει ουσιαστικά από πράγματα όπως το γεγονός ότι δεν είναι πια υποχρεωτική η ψήφος και την πίεση για μεγαλύτερη διαφάνεια στα προεκλογικά έξοδα όπως και την ουσιαστική εξαφάνιση του ρόλου της δημόσιας τηλεόρασης. Η χαρακτηριστική μανία για κάθε είδους πολιτική αντιπαράθεση όπως αποτυπωνόταν παλιότερα με τα τηλεπαράθυρα και τις ώρες παρακολούθησης τηλεμαχιών δεν είναι πια χαρακτηριστικό του μέσου Έλληνα. (Μια εξαιρετική ανάλυση με τίτλο “Η Αμερικανοποίηση της Ελληνικής πολιτικής” είναι online εδώ. ) Εξηγεί και το φαινόμενο του ψηφοφόρου με χρόνιο “εγώ δεν ξέρω τίποτα” το οποίο αγγίζει πιθανώς και το 15%.
Εδώ έχουμε κάποιες σχολές όπως αυτή του “αναλυτή”:
Είτε είναι απλά tweets, γενικεύσεις στο Facebook ή δημοσιογράφοι, blogger και πολιτικοί, αυτοί οι άνθρωποι πιάνουν τα νούμερα και τα ανακατεύουν με κάθε πιθανό συνδυασμό. Ανάλογα με το κύρος τους, αναπαράγουν τα “πορίσματά” τους και οι επόμενοι.
Άλλο στυλ είναι το “κρυφά χαρτιά”. Εδώ γράφουμε σαν τα ξέρουμε όλα. Αξιωματικά ισχύουν. Αυτή η κατηγορία έχει ενδιαφέρον σαν επίπτωση των media γιατί με λίγη έρευνα μπορείς να βρεις από που επηρεάζονται. Με το Aino έχουμε δείξει πως μπορούμε να βρούμε τις πηγές επηρεάζουν πολύ κόσμο. (Είτε σαν έμπνευση για blog post, ή σαν copy-paste ή αναπαράγονται σε social media με ή χωρίς αναφορά στην πηγή.) Συχνά είναι αρθρογράφοι γνώμης που το προκαλούν και όχι μόνο στα “επίσημα” μέσα ή blogs. Καλό παράδειγμα ο Πάσχος Μανδραβέλης στο Facebook:
Αυτό που δεν θέλουν να παραδεχτούν οι άνθρωποι της επικοινωνίας (γιατί βγάζουν το ψωμί τους στην προσπάθεια να πείσουν ότι μας επηρεάζουν πιο άμεσα!) είναι ότι δύσκολα αλλάζει κάτι στις εφτά μέρες μεταξύ Κυριακών.
Βέβαια αξίζει να σημειώσουμε διαφορές σε “στρατόπεδα” των media σε σχέση με συγκεκριμένες αναφορές. Για παράδειγμα το θέμα “Ανεμος αλλαγής στη Θεσσαλονίκη” το έγραψαν έτσι μόνο το Έθνος και το e-go. Παρόμοια φιλική προς το ΠΑ.ΣΟ.Κ. διατύπωση άρθρου με θέμα “Οι κάλπες «έφραξαν» τον δρόμο στις πρόωρες εκλογές” το έγραψαν τα ίδια δυο μέσα και η Ημερησία. Ενώ το στρατόπεδο της συντηρητικής παράταξης με θέματα όπως “Συγκίνηση από τον νυν δήμαρχο” καλύπτουν σταθερά Αγγελιοφόρος και το συγκρότημα της “Μακεδονίας”.
Είναι σίγουρα πολύ μικρές οι διαφορές αλλά απ΄ότι φαίνεται οι υποψήφιοι δεν ρισκάρουν. Κεφάλια κάτω, όχι για δουλειά αλλά για να μην χαλάσουν τις ισορροπίες! Απεγνωσμένα ψάχνουν πληροφορίες για να αποφασίσουν αν αξίζει να κουνήσουν κάποιο πιόνι. Δεν είναι τυχαίο ότι το Sentiment Analysis κέρδισε φέτος το” Communications Solutions Product of the Year Award” σαν λογισμικό. Με τόσα δεδομένα “στον αέρα” είναι εξαιρετικά σημαντικό, ειδικά σε project όπως το διάστημα μεταξύ Κυριακών που δεν προλαβαίνεις να κάνεις δημοσκόπηση της προκοπής, να έχουν τα επιτελεία αξιόπιστη και διαρκώς φρέσκια πληροφόρηση.
Βέβαια δεν αποκλείεται να τους βοηθήσουν από τα κεντρικά. Εντυπωσιακά ψηλά στις χθεσινές ειδήσεις ήταν ένα θέμα από αυτά που επηρεάζουν έντονα το εκλογικό σώμα…
Η δυσκολία είναι ότι θέματα όπως η απειλή στο Αιγαίο ή οι φοβέρες του ΔΝΤ να λειτουργήσουν υπέρ του κυβερνητικού υποψήφιου σε κάποιους δήμους και σε άλλους (όπως στην Θεσσαλονίκη) εναντίον του!