Η μικρή αυτή εκκλησία, εκτός από την μαγευτική τοποθεσία, έχει αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα σε πολλά επίπεδα. Τα δυο που με εντυπωσίασαν στην αρχή:
1. Η επιγραφή “Εδώ έφαγε ο βασιλεύς Γεώργιος μετά της ακολουθίας του, 20 Οκτωβρίου 1881, ο χαράξας Αχιλευς Παπαγιάννης” Και σαν ιδέα ότι πέρασε αλλά και το γεγονός ότι έκανε κάποιος τον κόπο να το χαράξει στον βράχο!
2. Οι αλυσίδες στον γυναικωνίτη οι οποίες ήταν για να δένουν τους τρελούς
Όσο όμως την σκαλίζεις, τόσο βγάζει ιστορίες αυτή η εκκλησίτσα. Ο τρόπος που χτίστηκαν όλα, ακόμα και το εντυπωσιακό υδραγωγείο (“Κάναλες” το λένε εδώ) που καλύπτει τα 100 μέτρα που απαιτούνται για να φτάσει το νερό στην εκκλησία, ήταν με “μεντάτι“. Δηλαδή οι κάτοικοι έκαναν ανθρώπινη αλυσίδα και μετέφεραν τα υλικά από τον διπλανό χείμαρο. (Τσερλού) Και το έκαναν χωρίς χρέωση όπως όλα τα κοινωφελή έργα τότε.
Μια φωτογραφία από πιο πρόσφατο έργο, το πολιτιστικό κέντρο Τσόπελα στην Πράμαντα δίνει μια ιδέα της τεχνικής:
Η εκκλησία χτίστηκε το 1827 σύμφωνα με εγγραφές σε δυο διαφορετικά σημεία της. Εικάζεται ότι υπήρχε κάτι εκεί από πιο παλιά λόγω ενός χειρόγραφου σημειώματος από τον Αλή Πασά του 1818 στο οποίο την αναφέρει, όπως και τα μπόλικα περιουσιακά στοιχεία που της έδινε. Τα δε πρόβατα της ήταν “τρύπαυτκα” δηλαδή είχαν χαρακτηριστική τρύπα στο αυτί για να αναγνωρίζονται.
Η εκκλησία συγκεντρώνει και πολλές ιστορίες με θαύματα. Από την εύρεση της εικόνας που έλαμπε με φως από έναν βοσκό, μέχρι την μαγική ομίχλη που έσωσε από Γερμανικό βομβαρδισμό και βέβαια το μαγικό χιόνι που ήρθε με προσευχή του καλόγερου για να μην τον σκοτώσει ο Τούρκος. (Τον κατσάδιασε όμως μετά η Αγία που προσευχήθηκε τέτοιο πράγμα γιατί πέθανε και το άλογο του Τούρκου.)
Δεν χρειάζεται να πιστεύεις όλες τις ιστορίες. Αλλά ειδικά το νωρίς το πρωί ή το απόγευμα όταν γλυκαίνει το φως, αν αράξεις λίγο εκεί κοντά και ηρεμήσεις, είναι πιο πιθανό να σου φανούν αληθινές…
“Ηλίου του άδυτου, την αίγλη δεχόμενη, Αικατερίνη Παρθένων ωράισμα, την της ψυχής μου σκοτομαίναν αποδίωξον”
(Από τον παρακλητικό κανόνα της Άγίας Αικατερίνης. Σήμερα το πανηγύρι στο χωριό Καταρράκτης.)
