Είτε είσαι στη μηχανογράφηση, δάσκαλος, content marketer ή μαθητής που κάνει επανάληψη για εξετάσεις, πολλές φορές έχεις όγκο πληροφοριών να βάλεις σε τάξη. Το λογικό θα ήταν να μπαίνει πρώτο πρώτο και καμαρωτό το πιο σημαντικό θέμα. Δυστυχώς όμως λίγοι αφιερώνουν δυο λεπτά να σκεφτούν τον καλύτερο τρόπο και αρχίζουν….
Αλφαβητικά. Πολύ σπάνια είναι ο καλύτερος τρόπος να οργανώσουμε περιεχόμενο αυτός. Βέβαια όλοι ξέρουμε την αλφάβητο και οι παλιότεροι το είχαν συνηθίσει σαν τρόπο εύρεσης. Αν το ξέρεις και το περιμένεις είναι αρκετά γρήγορο και σαφές. Όπως στο λεξικό ή σε πληροφορίες που όλοι πάντα περιμένουμε σε αυτή τη μορφή όπως το γλωσσάρι στις πίσω σελίδες ενός βιβλίου ή το βοήθημα στις οδηγίες ενός προϊόντος. Αν και για αυτό έχουμε καλύτερες λύσεις, δείτε πιο κάτω…
Αίτιο και αιτιατό. ΑΝ δεν παίρνει μπρος η μηχανή ΤΟΤΕ πρέπει να… Είναι μια λογική αποτελεσματική για τέτοιου είδους προβλήματα, συνήθως όταν δεν είναι μεγάλος ο όγκος. ΑΝ δεν μπορείς να εκτυπώσεις ΤΟΤΕ δες δυο ή τρεις εναλλακτικές. Γιατί αν είναι πάνω από τρεις οι εναλλακτικές τότε αυτός ο τρόπος θα προκαλέσει μπάχαλο και θα πρέπει να διαβάζεις με τις ώρες στην τύχη να βρεις αυτό που ψάχνεις.
Λογική σειρά. Πρώτα θα μάθεις αυτό και μετά το άλλο. Αν δεν σου εξηγήσω πως να ανοίγεις τον υπολογιστή δεν θα μπορείς να συνδεθείς στο internet και αν δεν συνδεθείς δεν θα μπορείς να διαβάσεις αυτό το άρθρο μου. Αν δεν ξέρεις πολλαπλασιασμό δεν μπορώ να σου μάθω διαίρεση. Βέβαια οι υπόλοιποι δεν έχουν όρεξη ή υποχρέωση να σκέφτονται έτσι και – το χειρότερο – δεν έχουν από πριν αυτό σαν δομή στο κεφάλι τους για να καταλάβουν γιατί το οργανώσατε έτσι.
Σπείρα – σπιράλ, κάποιο σχήμα τελοσπάντων στο οποίο μπλέκουμε τα θέματα επίτηδες για να βεβαιωθούμε ότι είναι ξεκάθαρες οι σχέσεις και οι διαφορές τους. Τέτοιο σχήμα χρησιμοποιούν συχνά στην εκπαίδευση των μαθηματικών. Σου μαθαίνω κάτι, πάμε στο επόμενο και στο μεθεπόμενο ξαναγυρνάμε στο πρώτο γιατί συνδέονται. Εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοστεί ως σύστημα σε οτιδήποτε άλλο.
Γεωμετρικά – χωροταξικά. Είναι γνωστό ότι βοηθάει την μνήμη πολλές φορές, ανάλογα με τον άνθρωπο βέβαια, η τοποθέτηση των πληροφοριών σε ένα νοητό χώρο. Κάποιες πληροφορίες προσφέρονται για τέτοια κατηγοριοποίηση από μόνες τους, άλλες βολεύονται σε ταιριαστή παρομοίωση χωροταξική. Προσοχή όμως αν είναι πολλές γιατί θα έχουν και άλλα επίπεδα. Σε οποιοδήποτε σύστημα οργάνωσης πληροφοριών, αν παραμαζεύονται πολλές στην ίδια ομάδα πρέπει να σκεφτούμε εναλλακτικές.
Ιεραρχικά. Τρόπος δόμησης πληροφοριών συχνός σε εκπαιδευτικούς επειδή έτσι σκέφτονται εκ πείρας. Δεν είναι αναγκαστικά η λογική σειρά αλλά πιθανώς κατάλοιπο από τον τρόπο που έχει μάθει ο καθένας να ιεραρχεί πληροφορίες από το πανεπιστήμιο, τον προηγούμενο εργοδότη ή κάποιο άλλο περιβάλλον. Κάκιστος τρόπος που απαιτεί να μάθουμε απέξω και να αφομοιώσουμε την αυθαίρετη ιεραρχία σας.
Κατηγορίες. Πολύ συχνή μέθοδος την οποία έχουμε συνηθίσει σε πολλά πράγματα και Online και αλλού. Για παράδειγμα σε ένα eshop έχουμε διακλαδώσεις τύπου Ηλεκτρονικά-Κινητά-SmartPhones. Σε ένα βιβλίο βάζουμε μαζί ότι έχει να κάνει με την Βυζαντινή ιστορία αλλού από την Ρωμαϊκή. Δεν έχουν διαφορετική αξία ή σημασία τα πράγματα, τα εξισώνουμε σε όλα και επιλέγουμε κάτι στο περιεχόμενο για να τα μαντρώσουμε μαζί.
Ενσωματωμένη τους δομή. Αν θέλουμε να διδάξουμε για την ατμόσφαιρα της Γης, αρχίζουμε από την επιφάνεια και πάμε προς την στρατόσφαιρα. Μπορεί η Ρωμαϊκή ιστορία να προηγηθεί της Βυζαντινής λόγω χρονολογικής διαφοράς. Μερικά θέματα έχουν από μόνα τους μια λογική κάπως προφανή οπότε την ακολουθούμε με την ελπίδα ότι είναι προφανής σε όλους. ; )
Από το συμπέρασμα προς τα επιμέρους. Για παράδειγμα μπορεί να θέλω να σας μάθω προγραμματισμό αλλά να ξεκινήσω δείχνοντας την φωνητική αναζήτηση στο τηλέφωνό μου. Μετά θα ρωτήσω; “Πως γίνεται αυτό;” και θα πιάσω ένα ένα όλα τα πράγματα που πρέπει να προγραμματίσει η Google για να μας απαντάει έτσι. Είναι η λογική “από το γενικό στο ειδικό” και έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι παρέχει ένα πλέγμα στο οποίο “κουμπώνουν” οι πληροφορίες σωστά.
Από το απλό προς το πολύπλοκο. Το αντίστροφο. Μοιάζει κάπως με τη λογική σειρά που είπαμε πιο πάνω αλλά το κριτήριο είναι η ευκολία. Πολύ συνηθισμένο για να μην τρομάξει ο αναγνώστης/επισκέπτης/μαθητής. Δεν ταιριάζει σε όλα τα θέματα.
Με σειρά σπουδαιότητας. Παραγνωρισμένος τρόπος που δεν χρησιμοποιείται όσο θα έπρεπε κατά την γνώμη μου. Το έγραψα λοιπόν στην αρχή του άρθρου αυτού και το ξαναγράφω πιο αναλυτικά εδώ. Ειδικά στην εποχή μας που οι άνθρωποι διαβάζουν λίγο, γρήγορα και την αρχή κυρίως, είναι πολύ σημαντικό να πείτε αυτό που θέλουν να συγκρατήσουν πρώτο. Η οργάνωση των πληροφοριών δεν έχει μόνο στόχο την μετέπειτά εύρεσή τους. Είναι συχνά για να μην τους ξεφύγει κάτι. Οπότε βάλ’τε το πιο σημαντικό πρώτο να το δούνε και ξαναγράψτε το στο τέλος για να μην το ξεχάσουν.
; )
(Και) τέτοια θέματα θα συζητήσουμε αύριο περί eLearning στην εκπομπή Teachers.coffee
