Με αφορμή το γράμμα ενός μαθητή της Α’ λυκείου που διάβασα σε ένα μπλογκ για εκπαιδευτικούς ξύπνησαν μέσα μνήμες που για χρόνια τις είχα παραμερίσει σε μια γωνία του μυαλού και της καρδιάς μου. Σας παραθέτω το γράμμα για να μπορώ στη συνέχεια να σχολιάσω την δική μου εμπειρία.
Το παιδί γράφει το γράμμα στον υπουργό Παιδείας και του αναφέρει τι σημαίνει να έχεις μητέρα αναπληρώτρια καθηγήτρια.
«Κι εγώ μαθητής είμαι αλλά έχω την ατυχία να μην έχω μάνα υπουργό.
Η δική μου μητέρα είναι μια απ’ αυτούς που λες πως δε σε νοιάζουν γιατί εσύ νοιάζεσαι μόνο για μας τους μαθητές. Είμαι γιος αναπληρώτριας κι επειδή μάλλον τα έχεις μπλεγμένα λίγο και δεν ξέρεις τι σημαίνει αυτό θα σου πω εγώ που το ξέρω από πρώτο χέρι.
Να σου πω πρώτα για τη λέξη ΑΣΕΠ… Λοιπόν για μένα η λέξη αυτή σημαίνει να μαγειρεύω μόνος, να τρώω μόνος, να πλένω τα ρούχα μου και της μαμάς μου, να μετακομίζω στο σπίτι της γιαγιάς σε έκτακτες ανάγκες…
Έγινε αυτό κάμποσες φορές. Έπειτα άρχισαν τα ταξίδια… Δε θα σου πω τι σημαίνει σ’ άλλο σχολείο να κάνω αγιασμό κι από άλλο να παίρνω απολυτήριο της τάξης, αυτά είναι ψιλά γράμματα. Στην αρχή επαναστατούσα, μετά συμβιβάστηκα, τώρα καταλαβαίνω.
Καταλαβαίνω και τη λέξη “οικονομία” που κάνει μόνη της η μάνα μου για να μη μου στερήσει εμένα τίποτα. Αλλά εγώ κάνω τη δική μου οικονομία και δεν της λέω πως τα τζιν μου κόντυναν και τα παπούτσια μου θέλουν τσαγκάρη.
Τα καλοκαίρια δε μ’ αρέσουν. Η μάνα μου ιδρώνει και ξεϊδρώνει μπροστά στον υπολογιστή να κατεβάζει πίνακες και να μετράει ποσοστά. Αλλά φέτος το μεγάλο πανηγύρι άρχισε από πιο νωρίς.
Η μάνα μου φέτος μου υποσχόταν πως πολλά θ’ αλλάξουν γιατί διορίζεται επιτέλους. Αλλά το τροπάρι άρχισε ν’ αλλάζει από νωρίς. 13 Απρίλη ημέρα Τρίτη ήταν το αποκορύφωμα. Δεν την ξεχνώ αυτή τη μέρα. Από τότε έγινα εγώ ο μεγάλος κι αυτή η μικρή.
Πολλές φορές έχω ζηλέψει τα παιδιά που την είχαν δασκάλα, πάντα της το φιλούσα που έβαζε τη δουλειά πάνω από μένα. Αλλά τώρα πια μόνον την πονάω και φοβάμαι και για τους δυο μας.
Οι συμμαθητές μου περιμένουν το καλοκαίρι πώς και πώς. Εγώ τρέμω πως θα ‘ναι το χειρότερο απ’ όλα. Δε με νοιάζει που δε θα πάω διακοπές, έχω συνηθίσει. Δε με νοιάζει για πράγματα, ρούχα κι ανέσεις που δεν έχω. Το φόβο στο βλέμμα της δεν αντέχω άλλο. Εσείς βάζετε πρώτα εμένα από τη μαμά μου, έτσι λέτε στην τηλεόραση. Η μάνα μου γιατί λέει πως μας αφανίζετε και τους δυο;;;»
Πηγή: 36dimotiko.blogspot.gr
Μια αντίστοιχη κατάσταση βίωσα και εγώ πριν κάποια χρόνια όταν ο πατέρας μου αναγκάστηκε να πάει στη Γερμανία για να διοριστεί μόνιμα στην εκπαίδευση. Μπορεί αν μην είχα επιβαρυνθεί με το βάρος του μαγειρέματος, του σιδερώματος και των οικιακών δουλειών, αλλά είχα νιώσει το αντίστοιχο συναισθηματικό βάρος και αγωνία κάθε φορά που πλησίαζε ο Σεπτέμβριος.
Η κατάσταση που επικρατεί στην Παιδεία είναι τραγική και το γνωρίζουν πολύ καλά όλοι οι εκπαιδευτικοί. Αλλά αυτό το συνεχές άγχος με τα μόρια του διορισμού παραπάει. Να μην ξέρεις αν θα δουλεύεις, που θα δουλεύεις, για πόσο και αν θα καταφέρεις ποτέ να στηρίξεις πρώτα τον δικό σου τον εαυτό και έπειτα κάποιον άλλο που αναγκαστικά επιβαρύνεις με την ασταθή ζωή σου.
Προσφάτως, έχω μπει και εγώ σε αυτήν τη διαδικασία και μπορώ να πω πως αυτή η ψυχοφθόρα διαδικασία είναι ασύγκριτη. Το να μετράς μόρια και να βλέπεις συνεχώς τους πίνακες σε οδηγούν σε μια απέχθεια εσωτερική. Δεν ξέρεις με ποιον να τα βάλεις και σε ποιον να ξεσπάσεις.
Το αίσθημα της ανασφάλειας σε φορείς ενός επαγγέλματος, που κανονικά θα έπρεπε απρόσκοπτοι να συνεχίζουν το έργο τους, ώστε να μπορέσει να δημιουργήσουν τους πολίτες του αύριο, επιφέρει έκρυθμες καταστάσεις και πηγαίνει την κατάσταση της παιδείας σταθερά στα μαύρα, κατάμαυρα μεσάνυχτα.
Εύχομαι μόνο να μην είναι οι μαθητές οι παραλήπτες αυτής της οργής και αγανάκτησης που βαραίνει όλους τους εκπαιδευτικούς, αλλά γνωρίζω πως κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο. Όσο για τον προβληματισμό του μαθητή πως αφανίζονται και οι δυο, ο καθένας σας ας δώσει την δική του εξήγηση.